spis treści
Buty wykonane z naturalnej skóry nie bez powodu cieszą się największym uznaniem wśród użytkowników. Skóra jest bowiem elegancka i wytrzymała, odporna na uszkodzenia mechaniczne, a pielęgnowana we właściwy sposób może nam służyć przez wiele lat. Czy jednak znamy właściwości poszczególnych rodzajów skóry używanej do produkcji obuwia? Warto być ich świadomym, bowiem to do nich należy dostosować sposób pielęgnacji butów, aby cieszyły efektownym wyglądem przez długi czas.
Do najczęściej wykorzystywanych w produkcji obuwia materiałów należą naturalne skóry bydlęce lub cielęce. Zdarzają się jednak również buty wykonywane ze skór świni, koni, owiec, sarny, jelenia, węży, jaszczurek, krokodyli, strusi czy łososi. Przebywają one długą drogę obróbki, zanim powstaną z nich buty, co znacząco wpływa na wysoką cenę dobrego jakościowo obuwia.
Lico, używane do eleganckich i trwałych butów skórzanych to warstwa wierzchnia skóry poddana odpowiedniej obróbce. Mechaniczna obróbka i pokrycie jej powierzchni woskami powoduje, że zyskuje ona lepsze walory estetyczne. Właściwości naturalne skóry licowej, m.in. przepuszczalność pary wodnej, powietrza, odporność na wyciąganie, uszkodzenia mechaniczne czy niski współczynnik przewodzenia ciepła idealny na chłodniejsze temperatury powodują, że obuwie z niej wykonane uznawane jest powszechnie za wyjątkowo dobre jakościowo, a zarazem również najdroższe.
Posiadając buty ze skóry licowej, musimy we właściwy sposób o nie zadbać, czyszcząc je i konserwując, co pozwoli na ochronienie ich przed szkodliwymi zmianami zachodzącymi w strukturze skóry np. pod wpływem działania potu. Wysuszona, niepastowana skóra łuszczy się i zaczyna pękać. Ponieważ skóra naturalna jest poddawana różnym metodom garbowania i w rozmaity sposób jest wykańczana, należy zwrócić uwagę na zalecenia producenta dotyczące jej czyszczenia i konserwacji.
Do najpopularniejszych środków pielęgnujących obuwie ze skór licowych należą pasty z dodatkiem wosków, zwłaszcza pasty wodno-rozpuszczalnikowe, które odznaczają się konsystencją łatwiejszą do rozprowadzenia po powierzchni buta. Tworzą one na niej połyskliwe błony, odporne na wilgoć, dzięki czemu odpowiednio zabezpieczają buty przed działaniem wody.
Z rozwagą należy natomiast stosować pasty samopołyskowe, które na delikatnych skórach mogą powodować powstawanie odbarwień i plam. Ponadto stosowanie ich przez dłuższy czas w codziennej konserwacji powoduje tworzenie się grubej warstwy pasty na powierzchni obuwia, która może pękać i wykruszać się w mało estetyczny sposób, a także często uszkadza skórę.
W przypadku butów wykonywanych ze skór kolorowych zalecane jest stosowanie past barwionych, które wzmacniają i ożywiają ich odcień. Współcześnie stosowane wykończenia skór o podwyższonej zawartości tłuszczu nie mogą być natomiast czyszczone pastami i środkami z dodatkiem terpentyny oraz benzyny powodujących zmianę koloru i wyglądu skóry.
Nazwa zamsz pochodzi od niemieckiego słowa Sämisch. Buty wykonywane ze skór zamszowych powstają z obrobionego spodu skóry o stosunkowo długich włóknach, co powoduje, że mają charakterystyczną, pokrytą delikatnym meszkiem powierzchnię. Są wygodne w noszeniu, miękkie i miłe w dotyku, ale jednocześnie wyjątkowo podatne na zabrudzenia, uszkodzenia czy zawilgocenia. Naturalny zamsz jest miękki i sprężysty, najczęściej występuje w odcieniu brązowym lub żółtokremowym, ale często sztucznie się go barwi lub rozjaśnia. Produkcja zamszu naturalnego od wieków odbywała się z wykorzystaniem tzw. czystej metody tłuszczowej, wymagającej wielu miesięcy działań. Drugim, nowocześniejszym sposobem uzyskania skór zamszowych jest formaldehydowe garbowanie wstępne i późniejsze, właściwe garbowanie tłuszczowe. Coraz powszechniej wykorzystuje się również sztuczny zamsz czy syntetyczną skórę zamszową powstające dużo szybciej dzięki wykorzystaniu współczesnych technologii. Na pierwszy rzut oka są one nie do odróżnienia od zamszu naturalnego.
Zamsz wymaga szczególnie uważnej pielęgnacji, jest bowiem skórą wyjątkowo podatną na uszkodzenia i zabrudzenia, a przede wszystkim fatalnie reagującą na kontakt z wilgocią. Tuż po zakupie obuwia zamszowego należy je więc zaimpregnować odpowiednim preparatem oferowanym najczęściej w sklepie obuwniczym. Zabiegi pielęgnacyjne w późniejszym czasie muszą być natomiast wykonywane specjalną, gumową szczotką usuwającą kurz i inne zanieczyszczenia. W przypadku plam pojawiających się na zamszu, usuwamy je jak najszybciej, aby nie wniknęły w głąb struktury materiału, stosując miękką szczoteczkę i specjalny preparat do czyszczenia. Tłuste plamy na zamszu możemy natomiast obsypać talkiem i pozostawić go na kilka godzin, usuwając go następnie szczotką lub suszarką.
Do grupy skór zamszowych należą również takie materiały wykorzystywane w produkcji obuwia jak welur i nubuk. Przyjemny w dotyku, miękki i atrakcyjny wizualnie welur powstaje w wyniku obróbki mizdry, czyli odwrotnej strony skóry. W przypadku nubuku szlifowana jest natomiast wierzchnia część skóry, przez co uzyskuje się na niej nieco krótsze włosie. Powoduje to, że buty wykonane z nubuku są odrobinę mniej trwałe niż welurowe.
Obuwie wykonane z weluru jest chętnie wybierane przez osoby, których stopy mają tendencje do obtarć i odcisków. Ten delikatny materiał z łatwością dopasowuje się do anatomicznego kształtu stopy, przez co są one niezwykle wygodne. Buty welurowe mają również doskonałe właściwości przepuszczania wilgoci, dzięki czemu nie odczuwa się w nich nieprzyjemnego gorąca i zmęczenia stóp.
Zarówno buty z weluru, jak i nubuku są również wyjątkowo wrażliwe na wilgoć, sól, błoto czy kurz. Wymagają więc odpowiedniej impregnacji tuż po kupieniu i regularnych działań pielęgnujących skórę. Nie używa się do nich past i kremów do czyszczenia i konserwacji skór licowych, a jedynie miękkie szczotki i specjalistyczne środki pozwalające na usuwanie zabrudzeń.
Za szczególnie eleganckie uznawane są buty wykonane ze skór lakierowanych, czyli po wyprawieniu pokrywanych specjalnym lakierem nadającym im lustrzanego połysku. Buty lakierowane są niezwykle szykowne, ale jednocześnie również podatne na uszkodzenia i zarysowania. Lakierowane szpilki warto więc wykorzystywać jedynie na specjalne okazje, jak bankiety czy wesela, unikając chodzenia w nich po nierównych chodnikach i w zmiennych warunkach pogodowych.
Obuwie z jakiej skóry warto więc wybrać? Na co dzień, do pracy najlepiej sprawdzą się buty ze skóry licowej, zapewniające komfort noszenia, a także zdecydowanie trwalsze. Obuwie zamszowe, welurowe lub nubukowe możemy założyć w suche dni, dopełniając w ten oryginalny sposób swoją stylizację. Buty lakierowane zostawmy natomiast w szafie na wyjątkowo uroczyste wyjścia, co pozwoli na zachowanie ich efektownego wyglądu.
Od zawsze pasjonowała mnie sztuka projektowania. Niezależnie od tego czy jest to imponująca architektura, czy nieprzewidywalne kreacje ze świata mody. W tym wielkim kręgu sztuki i dizajnu znalazłem miejsce dla siebie i doskonale odnajduję się w bieżących trendach. Jako fan Jamesa Bonda wiem, że dobrze skrojony garnitur jest wizytówką prawdziwego mężczyzny, a perfekcyjnie dobrane buty i ponadczasowy zegarek określają jego styl i charakter.