Moda PRL. Zobacz, jak ubierano się w tamtym czasie

Polska Rzeczpospolita Ludowa zapisała się na kartach historii za sprawą nie tylko politycznych wydarzeń czy kulturowych i społecznych, ale też i pod względem mody. Trwający od połowy lat 40. XX wieku ustrój, który zakończył się dekadę przed nowym stuleciem, był niełatwym czasem w świecie fashion, w którym dostęp do trendów był ograniczony. Kojarzona z szarością moda PRL rozbudzała jednak w Polkach kreatywność, a popularne projektantki z tamtego okresu stworzyły podwaliny polskiej mody w wielkim stylu. Zobacz jak ubierano się w Polsce Ludowej, i które wzory, i fasony wciąż powracają. Dowiedz się, jaka była moda w PRL-u.

spis treści

Okres po II wojnie światowej nie tylko w Polsce, ale też i w całej Europie był bardzo trudnym czasem. Mierzące się ze skutkami wojny społeczności musiały udźwignąć nie tylko ciężar tego, co się wydarzyło, ale wziąć też odpowiedzialność za przyszłe czasy. Moda w Polsce w powojennych czasach naturalnie zepchnięta została na dalszy plan. Stawiano na funkcjonalne i bardzo użyteczne rozwiązania. Nowe style dopiero się kreowały, a młodzi, otwarci na świat obywatele stawiali swoje pierwsze świadome modowe kroki. Z racji trudnego dostępu do zachodnich trendów, ale też i materiałów czy produktów, Polacy musieli wziąć sprawy w swoje ręce, i naśladując modę z zagranicy samodzielnie wykonywali odzież.

Wbrew pozorom moda z tamtego okresu była w Polsce bardzo rozwinięta i kolorowa. Silnie zainspirowana zachodnimi wpływami i przede wszystkim unikatowa, i oryginalna, bo najczęściej tworzona w domowym zaciszu. W czasopismach publikowano wykroje, dzięki którym na ulicach pojawiały się najmodniejsze fasony. Od wojskowych stylizacji, w których królowały płaszcze z pagonami, po jeansy zdobyte z zachodu, które stanowiły synonim luksusu.

Moda PRL dostarczała mnóstwo emocji, szczególnie, gdy udało się dostać materiały, które pozwoliły tworzyć wyjątkowe kreacje. Najbardziej pożądane były jedwabne tkaniny, tweedy, sztruks. Przez ograniczoną dostępność do szerokiej mody powstało wiele domowych dzieł.

To zdecydowanie sukienki należały do najbardziej zapamiętanych elementów damskiej garderoby z tamtego czasu. Do popularnych fasonów możemy zaliczyć te o kroju A, ale też i sukienki podkreślające talię, krótkie lub te o długości midi – np. szmizjerki. Sukienkę z PRL-u wyróżniały półokrągłe lub szpiczaste kołnierzyki. Do najbardziej charakterystycznego wzornictwa należała krata, grochy, ale też i kwiaty. To właśnie w czasie PRL-u sukienka przeżyła swój największy rozkwit. Mnogość modeli, jakie były popularne dawały namiastkę wielkiego modowego Zachodu. Wyjątkowe retro stylizacje prosto z PRL-u ponownie są popularne w modzie XXI wieku.

PRL-owskie czasy wykreowały wiele modeli butów, po które wówczas stało się w wielogodzinnych kolejkach, by zdobyć upragniony model. Na myśl przychodzą nam od razu kultowe „Relaksy”, czyli ówczesne śniegowce, które dziś świetnie wpisałyby się w styl après-ski. W okresie zimowym popularne były bardzo klasyczne kozaki do kolan, ale też i botki, które dziś mają status ponadczasowej klasyki. Modne były też welurowe czółenka, i buty na obcasie typu kaczuszka. Nie mogło oczywiście zabraknąć klasycznych Mary Jane, w retro odsłonie. W czasach PRL-u bardzo popularne były też koturny, drewniaki czy baleriny. W naszej ofercie CCC nie mogło zabraknąć obuwia, które nawiązuje do nostalgicznego retro. Dlatego w kolekcjach marek Lasocki, Gino Rossi czy Badura znajdziesz perełki, które w PRL-u byłyby najbardziej pożądanymi butami!

Najbardziej popularne torebki PRL to oczywiście listonoszki, które wówczas cieszyły się ogromną popularnością. Warto też w tym miejscu wspomnieć o „siatce”, czyli torbie na zakupy, która towarzyszyła w codziennym użytkowaniu. Dziś „siatki” to po prostu tote bagi, które od tamtego czasu przeszły niemałą ewolucję. Popularne były też wieczorowe kopertówki, ale też i bogato zdobione puzderka, które mogły stanowić element dekoracyjny.

Z kolei w skład bardzo charakterystycznej biżuterii PRL wchodziły okrągłe klipsy, kolczyki i wisiorki z motywem roślinnym, broszki, korale wykonane z okazałych kamieni, pereł, bursztynów. Biżuteria z tamtego okresu wyróżniała się też geometrycznym wzornictwem, elementami w kształcie serduszek, kokardek czy różyczek.

Moda Polska. To jedno z najważniejszych polskich przedsiębiorstw, które powstało w 1958 roku i było swoistym odrodzeniem się lokalnej mody, ale też i zaszczepieniem wielkiego krawiectwa z Zachodu. Pierwszą dyrektorką zajmującą się modą została Jadwiga Grabowska, projektantka, która proponowała nowoczesną awangardę.

W Modzie Polskiej projektowali też m.in. Krystyna Wasylkowska, Helena Bohle-Szacka czy Jerzy Antkowiak. Dwa razy w roku odbywały się pokazy mody, które organizowane były w salonie przy ul. Wiejskiej. Do najpopularniejszych modelek z tamtego okresu należały m.in. Lidia Popiel, Bogna Sworowska, Ilona Felicjańska.

W latach 70. główną projektantką była Barbara Hoff, to właśnie jej Polki zawdzięczały kombinezony, które posiadały koszulowe góry. Popularne w tamtym czasie były też długie spódnice czy szerokie sukienki. Do codziennej damskiej garderoby zostały też wcielone spodnie, w których można było się pojawiać nie tylko w pracy. Do ważnych elementów, które wpisały się w polskie dziedzictwo modowe należały też własnoręcznie wykonane hafty, czy koronki czy dziergane kardigany.

Zainspirowane zachodnimi trendami Polki, w swojej garderobie miały bardzo kolorowe stylizacje, które nawiązywały do przemian społecznych czy subkultur. Można było poczuć wpływ nurtu hippie czy rock and roll’owy klimat. Nie zabrakło również nawiązań do stylu disco, w rytmie którego odbywały się najważniejsze imprezy dekady.

To właśnie w tej dekadzie moda w Polsce osiągnęła pełne spektrum, a świadomość tego, co jest teraz na topie rozwijała coraz bardziej nieunikniony konsumpcjonizm. To, co modne, było najbardziej pożądane. Do najbardziej charakterystycznych elementów z tamtego czasu należały asymetryczne kształty, kolorowe i eklektyczne looki, dopasowane sukienki, stające w opozycji do fasonów z poprzedniej dekady.

W tamtym czasie zaczął się rozwijać styl preppy, ale też i rozwój subkulturowy z poprzedniej dekady. Nie zabrakło też nawiązań do fit stylu, którym żył Zachód. W modzie lat 80. wizerunek kobiety przeszedł metamorfozę. Pojawienie się bizneswoman dało upust fantazji projektantów, którzy tworzyli gustowne garsonki, koszule, ale też i damskie garnitury, a jeansy zaczęły być uznawane za spodnie wchodzące w eleganckie outfity. Wielkie modowe transformacje stały się też oznaką tego, że pewna epoka dobiegła końca.

Zastanawiasz się jak ubrać się na imprezę w stylu PRL lub jesteś fanką stylu retro czy vintage? Podpowiemy Ci jak stworzyć wyjątkową stylizację. Przede wszystkim skup się na sukience! To ona była jednym z najbardziej charakterystycznych elementów, dlatego warto postawić właśnie na nią. Do codziennego looku możesz wybrać lekką sukienkę w grochy, którą uzupełnią sandały na słupku w brązowym kolorze. Nie zapomnij o intensywnych czerwonych ustach.

Na imprezę stylizowaną na PRL możesz wybrać sukienki z kołnierzykami białymi (trend na kołnierzyki nieustannie jest modny od 2021 roku), ale też i na cekinowe minispódniczki, które połączą się z krótkimi topami i pudełkowymi żakietami. Nie zapomnij o odpowiedniej fryzurze i makijażu. Do retro stylu proponujemy fale bądź mocno skręcone loki, z kolei do stylu disco maksymalistycznie natapirowane włosy!

Podobnie jak w damskiej garderobie, powojenni mężczyźni stawiali na modę użytkową. Charakterystycznym elementem były gumofilce i beret z antenką. Dopiero wpływy Zachodu i rozwój Mody Polskiej dał mężczyznom większe pole do popisu. Pojawiła się wówczas pierwsza polska subkultura – bikiniarze, którzy stawiali na kolor, szerokie marynarki i wąskie spodnie.

Oprócz bikiniarzy w męskiej garderobie w czasie PRL-u znalazły się: ortalionowe płaszcze, dzwony, budrysówki, jeansy zachodnich marek, buty na koturnach, swetry shetland, dresy z kreszu. Głównym miejscem, gdzie zaopatrywano się w modną odzież był Pewex kultowe przedsiębiorstwo, które stało się synonimem prestiżu.

Czasy PRL-u zapisały się w modzie polskiej, jako bardzo kreatywne i twórcze lata. Ograniczone możliwości, brak dostępu do surowców, ale też i do zachodnich projektów, wyzwalały w społeczeństwie wielką chęć tworzenia i kreowania. I choć zachodnie trendy pojawiały się w Polsce z opóźnieniem, to maksymalnie starano się z nich korzystać. Wielkie emocje wzbudzało zdobycie wyjątkowego materiału lub modelu butów, za którymi warto było stać w długich kolejkach. Dziedzictwo Mody Polskiej pozwoliło zbudować lokalną historię, która zapisała się na kartach. A projekty noszone przez nasze mamy, babcie czy ciocie wciąż lubią powracać. Mimo upływu dekad.


Katarzyna Martyn
Katarzyna Martyn

Moda. W tym jednym krótkim słowie kryje się ogromny świat pełen inspirujących projektów, zapierających dech w piersiach kreacji, luksusowych tkanin i po prostu pięknych rzeczy. Haute couture od zawsze ma szczególne miejsce w moim sercu i… szafie. Jako dziennikarka i certyfikowana stylistka oraz posiadaczka 70 par butów, 60 torebek i całej masy dodatków, każdego dnia odkrywam nowe, zaskakujące elementy wielkiego świata mody, o których uwielbiam pisać.


CCC KlubCCC Klub